Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Dziesięć lat temu odkryto Dom Modlitwy Cukermanów w Będzinie

Katarzyna Kapusta
Uroczyste otwarcie bożnicy w Domu Cukermana odbyło się w święto Pesach, prawdopodobnie na początku lat 20-tych XX wieku. Dom Modlitwy służył jako przestrzeń sakralna zarówno dla mężczyzn, jak i dla kobiet, dla których na wyższej kondygnacji powstał tzw. babiniec (będący najprawdopodobniej balkonem z osobnym wejściem).

Ściany Domu pokrywały malowidła charakterystyczne dla zdobień wnętrz w synagogach i inskrypcje w języku hebrajskim.
- Wiemy, że w Domu Cukermana (chociaż nie wiadomo, w której jego części) działał również Cheder - szkoła religijna dla chłopców, Żydowskie Stowarzyszenie Wzajemnej Pomocy "Ahavath Chesed" oraz siedziba młodzieżowego, syjonistycznego ruchu Gordonia -mówi Stefania Lazar, historyk Muzeum Saturn w Czeladzi.

Na ścianach domu modlitwy zachowały się polichromie
Polichromie w pomieszczeniu zachowały się tylko w pewnym stopniu, niemniej ich wartość historyczna jest nie do przecenienia.
- Zachowało się malowidło przedstawiające Jerozolimę ze szczególnym zaakcentowaniem widoku Wzgórza Świątynnego z budowlą meczetu Al Aksa. Poniżej znajduje się częściowo zachowany napis: "Jeśli zapomnę o Tobie Jerozolimo niech uschnie moja prawica" -tłumaczy Stefania Lazar.

- Nad drugim panelu malowidła możemy podziwiać widok nekropolii królów Izraela z rodu Dawia. W głębi wyobrażenie gór oraz roślinności. Budowle mają charakter orientalny, części nich pokrywają pozłacane kopuły. Poniżej całkowicie zachowany napis: "Syjon i groby królów Domu Dawida" - dodaje pani historyk.
W domu modlitwy na ścianie południowej przedstawiono wizerunek Stołów Pokładnych a także instrumentów muzycznych, które nawiązują do opisów liturgii żydowskiej sprawowanej w Świątyni Jerozolimskiej. W pomieszczeniu, na ścianie wschodniej, widnieje menora - siedmioramienny świecznik żydowski.
Wartość polichromii w domu modlitwy Cukermanów jest wyjątkowa, bo jest jednym z niewielu zachowanych świadectw społeczności żydowskiej w mieście. Przed wojną takich prywatnych domów modlitwy w Będzinie było około 80.

Fundacja Brama Cukermana będzie świętować pięciolecie
Dom Modlitwy Cukermana został odkryty zupełnie przypadkowo. - Bogusław Baliński przypadkowo zimą 10 lat temu spotkał się z Adamem Szydłowskim i pokazał mu to miejsce - tłumaczy Andrzej Ciepał, z Fundacji Brama Cukermana.
Bogusław Baliński wspólnie z Kilkowiczami odkupił od Cukermana bramę w 1948 roku.

Do Balińskich należała lewa strona patrząc od placu 3 Maja, a do Klikowiczów prawa strona. Zdaniem Karoliny Jakoweńko, która wspólnie z mężem pięć lat temu założyła Fundację Brama Cukermana, Bogusław Baliński wiedział co znajdowało się w bramie. - Myślę, że miał świadomość tego co się tam znajdowało - mówi Jakoweńko.

- Wszystko działo się bardzo spontanicznie. Postanowiliśmy wynająć to mieszkanie, bo nikt inny nie chciał się nim zająć. To był spontaniczny odruch, chęć uchronienia przez zniszczeniem tego dziedzictwa - tłumaczy.
- Początkowo nie wiedzieliśmy z Piotrem jak to wszystko będzie wyglądać i co z tym wszystkim zrobimy. To wszystko zweryfikowało życie i myślę, że dobrze się stało. Sądzę, że gdybyśmy się nie zainteresowali tym miejscem, to nikt inny pewnie by tego nie zrobił. Zresztą w samej fundacji bardzo dużo się dzieje. Oprócz obchodów, które rozpoczynają się już w weekend w drugiej połowie roku zawitają do nas goście z Izraela. Będzie to drugie pokolenie Żydów będzińskich - zapewnia Karolina Jakoweńko.
Tymczasem już jutro o godzinie 11 w Domu Modlitwy Cukermana rozpoczynają się dni otwarte w żydowskim domu modlitwy. Dni otwarte są związane z 10 rocznicą odkrycia Domu Modlitwy Cukermanów, a także z piątą rocznicą działalności fundacji założonej przez Karolinę i Piotra Jakoweńko. Z kolei w niedzielę 29 marca o godzinie 17 odbędzie się wieczór sederowy, który odbywa się w dwa pierwsze wieczory żydowskiego święta Pesach.
Prowadzącym będzie rabin Yehoshua Ellis. Dom Modlitwy znajduje się w oficynie pomiędzy al. Kołłątaja 24 (lokal 28) a pl. 3 Maja.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Dziennik Zachodni / Wielki Piątek

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Dziesięć lat temu odkryto Dom Modlitwy Cukermanów w Będzinie - Będzin Nasze Miasto

Wróć na bedzin.naszemiasto.pl Nasze Miasto